Miejskie priorytety by poprawić jakość życia
W stronę czystej obywatelskiej energii, zieleń w mieście i mobilność aktywna to miejskie priorytety. By żyło się dobrze i godnie każdy i każda z nas w mieście powinna mieć zapewniony dostęp do dobrej energii wytwarzanej w odpowiedzialny, nie zanieczyszczający sposób. Dostęp do co najmniej 10 m2 terenów zieleni publicznej, a transport powinien być tak zorganizowany by powietrzem dało się oddychać.
Te 3 filary są do osiągnięcia w każdym polskim mieście. Skoro są setki miast w Europie, gdzie żyje się dobrze my również na to zasługujemy. Czas na zmianę naszych nawyków komunikacyjnych, na zmianę systemów ogrzewania mieszkań, produkcję energii blisko domów, dbanie i zwiększanie dobrej jakości zieleni wokoło.
Nowy pomysł na zieleń w mieście to łączenie terenów przyrodniczych w jeden ekosystem, zaprojektowany i zarządzany w sposób zapewniający wiele ważnych usług, takich jak: oczyszczanie powietrza, zaopatrzenie w czystą wodę, zapobieganie erozji gleby, czy łagodzenie negatywnych skutków zmiany klimatu. Ekosystem ten tworzą tradycyjne formy zieleni – parki, skwery, ogrody, rzeki oraz ich nowe formy (np. zielone dachy, ściany), łączone zielonymi korytarzami np. drogami obsadzonymi drzewami i krzewami.
A dlaczego ta zieleń jest taka ważna? Zaczynamy wykazywać Syndrom Deficytu Natury. Pojęcie to wprowadził do opinii publicznej Richard Louv, opisując go w książce pt. Ostatnie dziecko w lesie. Ocalić nasze dzieci przed Syndromem Deficytu Natury (2005). To zespół takich objawów jak: problemy z koncentracją, niezgrabność ruchowa, nadpobudliwość, zanik zdolności do odnajdywania sensu w życiu, jako efektów braku codziennego kontaktu z przyrodą.
Energetyka przyszłości oparta jest na odnawialnych źródłach energii (OZE) oraz udziale społeczeństwa w jej produkcji (jako tzw. prosumenci = producenci + konsumenci). W tym modelu ważne jest oszczędzanie i efektywne wykorzystywanie energii. Jest podstawą ochrony naszego zdrowia, tworzenia tzw. zielonych miejsc pracy oraz ochrony klimatu. W Polsce mamy ogromny potencjał do jej rozwoju. Obecnie produkcja energii elektrycznej oparta jest w niemal 90% na węglu kamiennym i brunatnym.
Energetyka odnawialna i obywatelska:
- bazuje na odnawialnych źródłach energii (OZE), czyli na: wietrze, słońcu, wodzie, geotermii, energii z biomasy, biogazu oraz biopaliw,
- angażuje obywatelki i obywateli w proces wytwarzania energii jako jej producentów – tzw.prosumentów,
- daje zatrudnienie, tworząc więcej miejsc pracy niż energetyka związana z paliwami kopalnymi.
Nowoczesna mobilność w miastach oparta jest dziś o wykorzystanie różnych środków transportu: podróże piesze, z użyciem roweru lub hulajnogi, a na dłuższych dystansach – komunikacją zbiorową. Tak zdefiniowana mobilność ogranicza zanieczyszczenie powietrza spalinami samochodowymi, minimalizuje korki, zmniejsza zapotrzebowanie na przestrzeń do parkowania, poprawia bezpieczeństwo podróżujących i pomaga przywrócić przestrzeń chodników dla pieszych.
Rezygnacja z używania samochodu daje oszczędność czasu, energii i środków. Rower jest bezkonkurencyjny na dystansie do ok. 5 km. Licząc czas podróży od drzwi do drzwi, niezależnie od warunków (korki, pogoda), rowerem taki dystans pokonasz bez wysiłku w ok. 20 minut.
Posiadanie samochodu to nie jedyny sposób przemieszczania się po mieście!
Przede wszystkim wybieraj:
- przemieszczanie się pieszo
- przejazdy rowerem lub hulajnogą
- transport autobusem, tramwajem, pociągiem
Wybieraj także:
- carsharing – wypożyczalnie samochodów lub dzielenie się jednym samochodem
- bike sharing – miejskie wypożyczalnie rowerów
- carpooling – wspólne umówienie się na podróż przez nieznane sobie wcześniej osoby wypożyczalnie skuterów elektrycznych
Zmiana nawyków transportowych jest potrzebna, aby zmniejszyć skutki zmian klimatu. Transport oparty o spalanie ropy odpowiada również za powstawanie zanieczyszczeń powietrza.
Ilustracje powstały dzięki wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie wfos.krakow.pl w ramach programu “Szkoły przeciw smogowi”