Rok 2020 wywołał wiele dotąd nieznanych konsekwencji w życiu publicznym. Zarządzający w gminach mogli dostrzec szansę na odsunięcie obywatelek i obywateli od włączania w procesy współdecydowania o przyszłości miejsc, w których mieszkają. Jednak rok 2020 to jest też ten czas, kiedy mija dwa lata, czyli dobry czas na efekty. Możemy przyjąć, że roku 2018 to początek informowania przez organizacje pozarządoweo o panelu obywatelskim, jako formie konsultowania ważnych dla gminy, regionu, czy państwa tematów. Formie, która włącza losowo dobraną grupę reprezentantów społeczności.
W 2018 roku wydaliśmy publikację “Panele obywatelskie. Przewodnik po demokracji”. Jest to podręcznik, który krok po kroku wyjaśnia, po co, jak i dlaczego zastosować tę formę do zdiagnozowania sytuacji w danym temacie. Tematów-problemów do rozwiązania jest wiele. Począwszy od zmian klimatu, a co za tym idzie lokalnego środowiska przyrodniczego, które już dziś odbijają się na życiu mieszkańców miast i wsi, przez problemy z transportem, dostęp do przestrzeni i złym planowaniem przestrzennym, nadmierne zabudowywanie miast czy liczne problemy socjalne.
Panel obywatelski jest sposobem na podejmowanie demokratycznych decyzji na poziomie miasta, państwa lub społeczności międzynarodowej, jak Unia Europejska. Sam panel to grupa losowo wyłonionych osób, z uwzględnieniem kryteriów demograficznych, takich jak miejsce zamieszkania, płeć, wiek czy poziom wykształcenia. Dzięki uwzględnieniu kryteriów demograficznych uzyskuje się na grupę, która stanowi miasto lub państwo w pigułce.
Panel obywatelski pozwala na dogłębne przeanalizowanie danego tematu, omówienie różnych rozwiązań, wysłuchanie argumentów za i przeciw. Jego celem jest podejmowanie świadomych, przemyślanych decyzji i szukanie rozwiązań, które będą najkorzystniejsze z perspektywy dobra wspólnego danej społeczności.
Panel obywatelski jest formą demokracji deliberacyjnej.
Zachęcamy do korzystania. Publikacja wydana jest w 6 językach (polski, angielski, niemiecki, włoski, francuski, hiszpański). Udostępniamy je w kilku wersjach plików do pobrania: pdf, epub, mobi: otwartyplan.org/panel-obywatelski